لرغوني ځایونه؛ منار جام
لیکنه: شکېبا نادري، لرغوني ځایونه؛ منار جام
زموږ ګران هېواد افغانستان یو له هغو هېوادونو څخه دی چې ګڼ شمېره لرغوني او طبیعي ځایونه لري.
افغانستان څلور دېرش ولایتونه لري هر ولایت یې بېلابېلې لرغونې سیمې لري.
د افغانستان له مشهور ځایونو څخه یو هم منار جام دی چې د غور په ولایت کې موقعیت لري.
موږ په دې لیکنه کې د همدې لرغوني ځای په اړه تاسو ته معلومات وړاندې کوو، که غواړئ چې د دې منار په اړه معلومات تر لاسه کړئ زموږ دا لیکنه تر پایه ولولئ!
منار جام چې د غوریانو په پلازمېنه غور کې په یوې غرنۍ برخې کې چې فېروز کوه ورته وایي د شهرک ولسوالۍ په ۶۲ کیلو مېټرۍ کې موقعیت لري.
دا منار د ۱۱مې او ۱۳مې میلادي پېړۍ ترمنځ جوړ شوی دی، لوړوالی یې تر ۶۵ مېټرو پورې رسېږي او
دغه منار په ۲۰۰۲ کال کې د يونسکو فرهنګي میراثونو د ساتنې مؤسسې له خوا د نړۍ د فرهنګي میراثونو په نوملړ کې ثبت شو. منار جام د هندوستان د ډهلي د قطب منار څخه وروسته په نړۍ کې دویم لوړ منار دی. د دغه منار جوړښت ډېر د غزني د منارونو په څېر دی، چې د درېیم مسعود د واکمنۍ پر مهال جوړ شوي دي.
دا منار شپېته منارونه او برجونه لري، د دې منار په ۱۰ کیلو مېټرۍ کې د یهودیانو یوه جرګه (قبرستان)، یوه نظامي کلا، یوه ماڼۍ او سفالي لوښي پیدا شوي دي، د دې شیانو شتون په دې سیمې کې موږ ته د غوریانو د واکمنۍ ښکاره ثبوت دی دا منار یو له لویو او لرغونو منارونو څخه د افغانستان په لودیځ برخه کې دی، چې نړیوال شهرت لري، د دې منار بهر په ډېرې ښکلې بڼې د قران کریم د ایتونو په لیکلو سره جوړ شوی دی.
د دې منار په منځنۍ برخه کې له لاجوردي رنګ کاشیانو څخه یو ښایسته کمربند جوړ او د سلطان غیاث الدین په نامه ثبت شوی دی، څېړونکو ویلي چې دا منار د افغانستان لومړنۍ فرهنګي اثر دی چې د نړې د فرهنګي میراثونو په نوملړ کې وشمېرل شو او دا یې هم ویلي چې دغه لرغونی او تاریخي ځای د ویجاړېدلو او له منځته تلو په حال کې دی باید د بیارغونې لپاره یې یو کار وکړو، تر څو زموږ دا د نیکو او هېواد نښې له منځه لاړې نه شي.
لیکنه: شکېبا نادري