هغه جملې چې ژوند مو بدلولای شي!
دا ځل به د اوسنۍ ايټاليې د ستر شاعر (هوراس) په ويناوو کې د ژوند درسونه ولولئ!
۱ـ “له سبا ورځې نه څوک خبر دي؟ همدا نن ورځ په خوښۍ تېره کړه.”
که ځير شو نو نوموړی هغه خلک ننګوي، چې تل د سبا په اړه فکر کوي. دا ډول خلک د سبا په اندېښنو کې د نن موقع له لاسه ورکوي. اوس تاسو فکر وکړئ او سم ځواب ووايئ، آيا تاسو هم راتلونکي ته اندېښمن يئ؟ که ځواب مو هو وي، نو دا کړنه همدا نن پرېږدي. ددې چارې تاوان ډېر زيات دی. تاسو د سبا په اندېښنو کې د نن فرصت له لاسه ورکوئ او خپل ژوند د اندېښنو او تشويشونو قرباني کوئ. که ستاسو ملګري هم دا ستونزه لري، کولای شئ هغوی هم له دې ناسمې لارې وسپموئ.
۲ـ “څوک چې کار پيل کړي، نيم کار يې پای ته رسولی دی.”
د جلمې ژورو ته که ځير شو، نو خبره واضحه ده. ډېری خلک ښې مفکورې لري، پلان لري او پوهېږي چې بريالي کېږي. مګر بيا هم ترې کار پاتې وي. پوهېږئ اساسي علت يې څه دی؟ پيل! دا ډول خلک له پيله وېرېږي. که تاسو هم په ورته حالت کې يئ همدا اوس خپل امکانات وسنجوئ او په کار لاس پورې کړئ. دا خبره ستاسو په علمي، ټولنيز او کاري ژوند کې هم صدق کوي. ځينې خلک د درس، ځينې د اړيکو او ځينې نور بيا د کاروبار په شروع کولو کې د پيل له مرحلې نه شي تېردلای. اوس فکر وکړئ تاسو څه پلان لرئ؟ ځواب مو که هر څه وي پيل يې کړئ. ډېر ژر د خپل فعاليت پای او پايله هم ووينئ.
۳- “د امپراتورۍ له اراده کولو څخه د خپل ځان اراده کول سخت دي.”
آيا لويې هيلې لرئ؟ د لويو کارونو د ترسره کولو ارادې لرئ؟ که ځواب مو هو وي نو لومړی بايد پر خپل ځان حاکميت پيدا کړئ. تاسو ته به پر ځان حاکميت بېخي عجيبه ښکاري، مګر دا تر ټولو سخت کار دی. که تاسو پر خپل ځان حاکميت پيدا کړ، ټولې نړۍ ته تغير ورکولای شئ. آيا کله له خپلو غوښتنو تېر شوي يئ؟ که ځواب مو نه وي نو تر اوسه پر خپل ځان حاکميت نه لرئ. ددې جملې شرحه ډېره لويه ده. خو په لنډ ډول ويلای شو پر ځان حاکميت پر نړۍ حاکميت دی. تاسو به فکر کوئ چې نړۍ خو ډېره لويه ده. حقيقت هم همدا دی، چې نړۍ ډېره ستره ده. خو زموږ موخه فردي نړۍ دي. موږ د سترې نړۍ ترڅنګ ځينې کوچنۍ نړۍ هم لرو. لکه خپله کورنۍ، قوم او هېواد هم زموږ د کوچنۍ نړۍ يوه برخه ګرځي.