کاروبارونه ولی ناکامیږی؟
د کاروبارونو د ناکامه کېدو زیات لاملونه سته، خو دا یو ئې ډېر لوی دئ. په څو مثالونو کي به ئې واضح کړو.
ډارن هارډي The Compound Effect کتاب کي په سن ډیاګو کي د دوی و کورته نژدې د یوه رسټورانټ د بریا او ناکامېدو کیسه کوي:
د رسټورانټ د خاوندي ورین تندي، ښایسته خوړو، د کارکونکو ښه چلند او پاکی ډېر ژر وکولای سوای چي هوټل د بریا لوړو څوکو ته ورسوي. هوټل ښه زیات مشهور سو؛ پریمانه ګټه ئې کول. لږ موده وروسته د هوټل خاوندي او کارمندانو داسي فکر وکړ، چي نور موږ بریالي یو؛ د هوټل په کارونو کي ئې سوستي او غفلت شروع کړ؛ خپل بریالیتوب ئې سترګي ور ړندې کړې، لږ وروسته هوټل خپل رش او کش له لاسه ورکړ، هرڅه له منځه ولاړل.
نوکیا کمپنۍ به مو یاد وي، د بریا شپې او ورځي ئې لمانځلې، سامسونګ او نورو کمپنیو ته ئې په هیڅ سترګه نه کتل، بریا او ګټي ئې سترګي ور ړندې کړې، سوستي ئې شروع کړل، پایله ئې نن وینو. که دا سبا سامسونګ یا ایپل کمپنۍ همداسي لټي شروع کړي؛ نوښت، خلاقیت او تنوع و نه کړي، نو ژر به له خاورو سره خاوري سي.
د چین لیوني کاروباري جک ما، چي کله خپله لږ ګټه په علي بابا شرکت کي ولیدل، نو د خپل کار سره ئې نوره هم لیونۍ مینه پیدا سول، نن ئې د نړۍ ټول هیوادونه نیولي دي.
ایلن ماسک هم اول کي د ټیسلا او سپېس ایکس شرکتونو لپاره دونده غټ فکر نه درلود، خو کله چي ئې موقع په لاس کي ولیدل، نو ملا ئې ورته وتړل، تر هغه ئې څو چنده کارونه ګړندي کړل. نن د نړۍ په تاریخ کي تر ټول شتمن سړی دئ.
مارک زوګربرګ فیسبوک یوازي د خپلو ملګرو لپاره جوړ کړی وو، خو کله چي ئې ولیدل، چي دا یو ښه فرصت دئ، نو هم ئې فیسبوک نور پسې پراخ کړ او هم ئې وټس اپ پسې رانیوی. اوس ئې شپه و ورځ همدې کار ته ورکړې ده.
سنپ چټ ماته و نه منل. په ۲۰۱۳ کال کي د فیسبوک کمپنۍ د سنپ چټ په ۳ بیلیونه د رانیولو وړاندیز رد کړ، د یوه ګړي لپاره فکر وکړه. که سنپ چټ پر داغه ځای خپل کار ودروي، ماته و مني، یا په لږ بیه سنپ چټ خرڅ کړي، ژوند به ئې هغونده کوچنی وي. خو سنپ چټ و نه درېدی؛ سخت کار ئې وکړ؛ نوښتونه ئې وکړل، مخته ولاړل په ۲۰۲۱ کال کي د سنپ چټ سرمایه ۱۰۰ بیلینونه ډالرو ته ورسېدل. یوازي په اته کاله کي سنپ چټ خپل ارزښت له درې بیلیونه څخه و سل بیلیونه ته ورسوی.
لنډه داچي، زیات کاروبارونه ځکه ناکامه کیږي، چي دوی په لږ بریا باندي قناعت وکړي، سوستي او لټي شروع کړي. بازار نور خلک ونیسي او دوی ناکام سي.
#نوټ: زه چي د کومو شرکتونو، کاروبارونو او ادارو سره په برانډینګ، کاروباري پرمختګ، افلاین او انلاین مارکېټینګ کي کار کوم او یا ئې کارمندان ور روزم، نو تر ټولو ډېر ټینګار مي پردې وي، چي هره ورځ باید پرمختګ وسي، نوښت وسي او که په بازار کي هرڅونده کامیابه هم سی بیا هم باید لټي و نه سي.
موږ انسانان هم همداسي یو. که په حرکت کي نه وو، که مو ځان نه تکړه کوی، که مو هره ورځ زده کړه نه کول، نو خلک او دنیا تر موږ مخکي کیږي او موږ ناکامه کیږو.